આજ-કાલ આ ‘ડેટ અ ગર્લ હુ …’ શ્રેણીની બોલબાલા છે ઈન્ટરનેટનાં પોપ્યુલર કલ્ચરમાં. જેને જુઓ એ કોની સાથે પ્રેમ-સંબંધ બાંધવો તેની સલાહો આપવામાં પડ્યા છે. કહે છે કે, ઓરિજિનલ જેવું કંઈ હોતું જ નથી. દરેક કલાકૃતિ આમ તો કોઈ ને કોઈ રીતની ઉઠાંતરી જ છે. એટલે, કોપી કરો. વાંધો નહીં. પણ, એટલી જ જેટલું તમને માનવાલાયક લાગે છે અને એટલું જ જે લખાણમાં તમે પોતાની જાતને અને પોતાનાં સત્યને જોઈ શકો. ડેટ અ ગર્લવાળાં બધાં જ લેખોમાં આ લેખ સાથે હું અંગત રીતે સૌથી વધુ સહમત છું અને તેમાં મારી જાતને જોઈ શકું છું એટલે તેનો ભાવાનુવાદ કરીને અહીં મુકવાની તસ્દી લઉં છું.

આ આર્ટિકલ સૌથી પહેલાં ‘ડોન્ટ  ડેટ અ ગર્લ હુ ટ્રાવેલ્સ’નાં ટાઈટલ નીચે એક બ્લોગરે પોતાનાં બ્લોગ પર મૂક્યો હતો (http://www.lovethesearch.com/2013/05/dont-date-girl-who-travels.html). તેનાં પરથી એ મીડિયમ ડોટ કોમ (https://medium.com/better-humans/802c49b9141c) પર ગયો અને ધીમે ધીમે પ્રસિદ્ધ થતો ગયો. પણ, અંગત રીતે મને હફિંગટન પોસ્ટનું આ આર્ટિકલનાં જ ઘણાં બધાં મુદ્દાઓ લઈને બનાવેલું વર્ઝન સૌથી વધુ ગમ્યું (http://www.huffingtonpost.com/stephanie-ridhalgh/date-a-girl-who-travels_b_4719605.html).

અત્યારે ઈન્ટરનેટ પર એક લેખ ફરી રહ્યો છે – ‘ડોન્ટ ડેટ અ ગર્લ હુ ટ્રાવેલ્સ’ જેમાં લેખિકા સ્વાભાવિક રીતે જ ટ્રાવેલર (રખડતી ભટકતી ;)) છોકરીનાં પ્રેમમાં પડ્યા પછીની પીડાઓ વિશે વાત કરે છે.

ઓરિજિનલ લેખની વિગતોમાં પડ્યા વિના ટૂંકમાં કહું તો હું પણ સમજુ છું કે, લેખનો સ્વભાવ વ્યંગાત્મક છે. પણ, ઘણાં ખરેખર, એ લેખમાં જણાવ્યા મુજબનાં સ્ત્રી-પ્રવાસીઓનાં એ ગુણોને અવગુણ ગણે છે. એટલે, હું ફક્ત એ જણાવવાની કોશિશ કરીશ કે, પ્રવાસનાં ધાર્યા-અણધાર્યા અનુભવો આપણી રોજબરોજની જિંદગી પર કેવી અસર પાડે છે અને આપણને હંમેશા વધુ ને વધુ પ્રવાસ કરવા માટે પ્રેરતા રહે છે. (આ લેખ રોઝમરી અર્ક્વીચોનાં ‘ડેટ અ ગર્લ હુ રીડ્સ પરથી પણ પ્રભાવિત છે.)

ડોન્ટ ડેટ અ ગર્લ હુ ટ્રાવેલ્સને મારો જવાબ ….

ઘુમક્કડ છોકરીનાં પ્રેમમાં પાડો. આ છોકરી એ છે કે, જેની ચામડી સૂર્યએ ચૂમેલી તામ્રવર્ણી છે. (બક્ષીને કોણે યાદ કર્યા?)  તેનામાંથી એક પ્રકારની સ્વસ્થતાની ખુશ્બૂ આવે છે, જે તેનાં માંસલ દેહ અને આંખની ચમકનો જ એક ભાગ લાગે છે.

ભટકતી છોકરીને ચાહો. તે બહુ ભૌતિકવાદી નહીં હોય. એ ભૌતિક વસ્તુઓનાં બદલે જીવનનાં અનુભવોને પોતાનો ખજાનો ગણશે. તેને મોંઘી સોગાદોની જરૂર નહીં હોય. તેનાં બદલે તેને તસવીરો આપજો. એવી તસવીરો જે તેની સાથે હંમેશા રહી જાય. એ છોકરી થોડાંમાં પણ ઘણું જીવવાવાળાઓને જોઈ-સમજી શકતી હશે અને જીવનની નાની ખુશીઓનું મૂલ્ય સમજતી હશે. એ છોકરી ફરે છે કારણ કે, ક્યાંક તેનું ઘર છે – પાછા ફરવા માટે. એ ઘરમાં પસાર થતી દરેક ક્ષણ અને દરેક સામાન્ય વ્યવહારની કિંમત એ બહુ ઊંચી આંકે છે. તેને પોતાનાં ગામ – પોતાની માતૃભૂમિ વિશે ગર્વ છે કારણ કે, તેનાં જેવાં જ કોઈ અન્ય પ્રવાસી માટે એ ગામ એક રસપ્રદ નવી જગ્યા છે.

સતત પ્રવાસ કરતી રહેતી છોકરી/સ્ત્રી (જો પપ્પા/મમ્મી પાસે ખર્ચ નહીં માંગતી હોય તો) ખૂબ મહેનતુ હશે. એ કદાચ પોતાનાં પ્રવાસનાં ખર્ચા નિભાવવા માટે બે કે ત્રણ નોકરીઓ કરતી હોય તેવું પણ બને. કદાચ એ છોકરી કોઈ યુવાન ઓન્તરપ્રન્યોર હોય અને પોતાનાં પ્રવાસને એક યા બીજી રીતે આવકસ્ત્રોતમાં ફેરવતી હોય તેવું પણ બને. એ હોશિયાર હશે અને એ પણ જાણતી હશે કે, આજ-કાલ ઘણી બધી મોટી કંપનીઓ જરૂર પડ્યે વિદેશ-યાત્રા કરવા માટે તૈયાર હોય તેવાં ઉમેદવારો પર પહેલી પસંદગી ઉતારે છે એટલે તે કદાચ તેવી પણ કોઈ નોકરી કરતી હોય તેવું બને.

આ છોકરી તમને હંમેશા સરપ્રાઈઝ કરી શકશે! એ અજાણ્યા શહેરોમાં અદ્ભુત દિશા-સૂઝ સાથે ફરતી હશે અને એટલી જ ધગશથી તેને ક્યારેક અચાનક સાવ જ ખોવાઈ જવાનું પણ માણતાં આવડતું હશે. ક્યારેક ચૂકાઈ ગયેલી ફ્લાઈટ/ટ્રેન/બસ, ખોટાં વળાંકો, લારીઓનું હાનિકારક ખાવાનું અને એ ખાણાને મુબારક ગમે તેટલાં ખરાબ ટોઇલેટની પરાણે લેવી પડતી મુંલાકાતોને આભારી, તે ખૂબ સરળ અને ઓછામાં ઓછી જરૂરિયાતો ધરાવતી થઇ ગઈ હશે. એ રસ્તા પર (અને જીવનમાં પણ) અચાનક આવતાં રોદા ખાવા માટે તૈયાર બેઠી હશે.

આ છોકરી સમજદાર હશે અને તમારાં નિર્ણયોમાં તમારી બને તેટલી અને બને તે રીતે સહાય કરવા હંમેશા તૈયાર હશે. એ જાણતી હશે કે, તમે કદાચ તેનાં જેટલાં ટ્રાવેલ-ઓરિયેન્ટેડ ન પણ હો અને તેનાંથી તેને કોઈ તકલીફ પણ નહીં હોય. પણ, છતાંયે તેની સાથે તમને હંમેશા મજા આવશે. એ ગમે તે સંજોગોમાં જીવનને માણતી હશે અને તમને પણ તેવું જ કરવામાં મદદ કરતી હશે.

પ્રવાસી છોકરીને પ્રેમ કરો કારણ કે, તે દુનિયાનાં જાત-ભાતનાં લોકો સાથે હળી-મળીને જૂદી જૂદી જગ્યાઓનાં ઈતિહાસ, રીત-ભાત અને સામાજિક વ્યવહાર વિશે જાણતી-સમજતી અને તેનો આદર કરતી જોવા મળશે અને આ જ કારણોસર આ છોકરી તમારાં માતા-પિતાને પણ પ્રભાવિત કરી શકશે. તેને અજાણ્યાઓ સાથે દોસ્તી કરવાની આદત હશે અને તે લગભગ ગમે તેની સાથે ગમે તે વિષય પર વાત કરી શકતી હશે. એ નવા માણસોને મળવા માટે હંમેશા ઉત્સુક હશે અને તમારાં કામને લગતી  સોશિયલ પાર્ટીઓમાં એ જેને મળશે તેને પોતાનાં વ્યક્તિત્ત્વથી પ્રભાવિત કરતી જોવા મળશે. તેની સાથે બધાંને વાત કરવી ગમશે.

આ છોકરી સ્વતંત્ર છે. હોશિયાર છે અને મજબૂત છે. પોતાની ખુશીઓ માટે તે અન્યો પર આધાર નહીં રાખતી હોય. એ તમને જળોની જેમ વળગી નહીં રહે. એ શેરી-યુનિવર્સીટીની ફર્સ્ટ ક્લાસ ગ્રેજ્યુએટ હશે. લોકોને ઓળખતાં તેને આવડતું હશે. એ જ પારખી નજરથી એ તેને પ્રેમ કરતાં પણ દૂરથી જ તેને જોઇને ભાગી જતાં છોકરાને રોકીને પોતાની પાસે લઈ આવશે.