આ બ્લોગની ૧૦૦મી પોસ્ટ જે ‘ગ્રાન્ડ’ બનવા પામી :) આલ્બમ જોવા માટે નીચેનાં ફોટો પર ક્લિક કરો.

ગ્રાન્ડ કેન્યનની હેલીકોપ્ટર રાઈડ એ મારી આખી ટ્રિપનો સૌથી યાદગાર અનુભવ છે. હેલીકોપ્ટર જેવું ઘાસનાં મેદાનો પરથી થઈને કેન્યનમાં પ્રવેશે એ ક્ષણ અદ્ભુત છે! અચાનક તમે હો તેનાં કરતાંયે વધુ ઉપર ઊડતા હો તેવું ફીલ થાય. આંખ જાણે ઘાસનાં મેદાન પરથી ઊંડે ખીણમાં જાણે કૂદકો મારી દે. કેન્યનમાં વધુ દૂર જતાં ગયાં તેમ પેલું ઘાસનું મેદાન બિલકુલ દેખાતું બંધ થઇ ગયું. દરેક વ્યૂ – દરેક ફ્રેમ પિક્ચર-પરફેક્ટ! અને છતાંયે ગમે તેટલાં ફોટો લો તોયે તમે જે આંખે જુઓ અને અનુભવો તેનાં બે ટકા પણ કેપ્ચર ન કરી શકો. કેન્યનમાંથી પસાર થતી કોલોરાડો નદીની પટ્ટીનો નજારો તો સૌથી અદ્ભુત. અવર્ણનીય છે એ જગ્યા. અને તેની વચ્ચે તમે અનંત, અગાઢ, અખૂટ ફીલ કરો. અમારી રાઈડ એક કલાક જેવાં સમય માટે હતી અને પછી અમે ગ્રાઉન્ડ પર પાછા ફર્યાં.

આ બાદ અમુક લોકો કેન્યનની સાઈકલ-રાઈડ માટે જવાનાં હતાં પણ મોટાં ભાગનાં અમે નહોતાં જવાનાં. એટલે જે નહોતાં જવાનાં તેમાંથી મેં, જેક (ફર્ગ્યુસન), એલીની અને એલને બપોરે ત્રણ વાગ્યા આસપાસ કપડાં ધોવા જવા માટે ભેગા થવાનું નક્કી કર્યું. ત્યાં સુધી એલીની અને એલન, હું અને જેક એમ અમે વહેચાઈ ગયાં હતાં અને સાથે ફરતાં હતાં. જેક અને મેં લન્ચ માટે સૌથી પહેલાં જવાનું નક્કી કર્યું કારણ કે, અમે કોઈએ સવારે બ્રેકફસ્ટ નહોતો કર્યો અને ખૂબ ભૂખ્યા હતાં. ત્યાર પછી નજીકમાં એક ટ્રેલ પર જવાનું નક્કી કર્યું અને નકશામાં જોઇને આમ-તેમ ભટકતાં રહ્યાં – એક્સ્પ્લોર કર્યું. મારી પાસે એક પણ સ્પોર્ટ શૂઝ નહોતાં. ફક્ત મોજડી અને એક જોડી સ્લિપર મને હાઇક કરવામાં થોડી તકલીફ પડતી હતી પણ જેક સપોર્ટિવ હતો અને મને ચાલતાં સમય લાગે તો બિલકુલ અકળાતો નહોતો. અમને નીચે ખીણમાં બે-ત્રણ ઘર/હોટેલ દેખાયાં હતાં અને અમે બંને વિચારી રહ્યાં કે, આ કેન્યન નીચેથી જોતાં કેવી દેખાતી હશે. નીચેથી ફોટોઝ લઈએ તો ઊંડાણનું પરિમાણ વધુ સારું આવતું હશે કે, ઉપરથી નીચે વધુ સારું આવે છે. જાત-જાતનાં તુક્કા લડાવતાં રહ્યાં. એક જગ્યાએ હું લાસારતા બચી ગઈ. અમે પોણી કલાક જેવું નીચે તરફ ચાલ્યાં અને પછી પાછાં ફરવાનું નક્કી કર્યું કારણ કે, ઉપર જતાં વધુ સમય લાગવાનો હતો અને અમારે બીજી જગ્યાઓ પણ જોવી હતી.

ત્યાંથી ઉપર આવીને થોડે દૂર ગયા તેવામાં એક આર્ટ ગેલેરી અને શોપ આવ્યાં. સ્વાભાવિક રીતે જ અમે અંદર એકાદ કલાક જેવો સમય કાઢ્યો કારણ કે, અમારો બંનેનો રસનો વિષય હતો. ત્યાં મને મારાં પોતાનાં આર્ટ માટે પણ એક પ્રોજેક્ટનો વિચાર આવ્યો. એ વિચાર પર આવતાં અમુક મહિનાઓમાં અમલ કરવામાં આવશે. ફિન્ગર્સ ક્રોસ્ડ! ત્યાર પછી અમે ચાલીને અમારાં લોજ તરફ જવાનું નક્કી કર્યું કારણ કે, જેક એ રસ્તે એ દિવસે સવારે આવી ચૂક્યો હતો અને તેને પાછાં ફરવાનો રસ્તો ખબર હતો. એક ટ્રેઈલ પર ચાલતાં અમે એક અદ્ભુત વસ્તુ જોઈ. પત્થરો પર મીથોલોજીક્લ પાત્રોનાં નામ લખેલાં હતાં. તેનાં પર હિન્દુ ભાગવાનોનાં નામ પણ હતાં. અમુક અમુક પત્થરો પાસે એક તકતીમાં તેમની ઉમર લખેલી હતી. અમુક પત્થરો કરોડો વર્ષ જૂના હતાં. We thought it was really cool! થોડી વારમાં અમે લોજ પાછાં ફર્યાં અને કપડાં ધોવા માટે કેમ્પ-ગ્રાઉન્ડમાં વોશિંગ મશીન તરફ ગયાં. ત્યાં પહોંચતાં ચાર વાગી ગયાં હતાં અને અમે સાડા પાંચે સૂર્યાસ્ત જોવા માટે અમારી બસ પાસે ભેગાં થઇ શકીએ કે કેમ એ સવાલ હતો. વળી, બસ ક્યાં જવાની હતી એ પણ કોઈને ખબર નહોતી. કપડાં ધોઈને, ડ્રાય કરીને નવરા પડયા ત્યાં સુધીમાં  પાંચ થયાં એટલે મેં, જેક અને એલીનીએ બસ તરફ જવા પ્રયાણ કર્યું. પણ, એક સાંધો ત્યાં તેર તૂટેનાં મતે બસ ફક્ત એક જ દિશામાં જતી હતી કે, અમે ઊંધી તરફ જતી બસ પકડી હતી એ બેમાંથી એક થયું અને અમે કોઈ કાળે સૂર્યાસ્ત સુધીમાં લોજ પહોંચી શકીએ તેમ નહોતાં. એટલે સાડા પાંચ આસપાસ અમે નજીકની એક ટ્રેઈલ તરફ જવાનું નક્કી કર્હ્યું અને એક જગ્યાએ ઊતરી ગયાં. અમે સૂર્યાસ્ત માટે બરાબર સમયસર પહોંચ્યાં હતાં અને એ નજારો કરોડોમાં એક હતો!

સૂર્ય બિલકુલ ડૂબી ગયા પછી આકાશમાં રંગોની લડી શરુ થઇ હતી. શરૂઆતમાં કેસરી અને ગુલાબી થતું જતું આકાશ પંદરેક મિનિટમાં ગાઢું કેસરી, ગુલાબી અને જાંબલી રંગોથી છવાઈ ગયું હતું. ચાલતાં ચાલતાં જેક,એલીની અને હું છૂટ્ટા પડી ગયાં અને ફરી બસ-સ્ટોપ પાસે મળ્યાં. ત્યાંથી લોજ તરફ જતાં બસમાં અમને અમારાં બીજા પણ અમુક સાથીદારો મળી ગયાં અને અમે અમારાં સનસેટનાં ફોટોઝ એકબીજા સાથે શેર કરવા લાગ્યાં. હેલીકોપ્ટર રાઈડનાં ફોટોઝની જેમ જ આ સૂર્યાસ્તનાં પણ ગમે તેટલાં ફોટો લો તો પણ જે આંખેથી જોયું છે તેનાં પચાસ ટકા પણ ન લાગે. એ નજારો અને the way it felt to be there, right then, in those very moments, with those very sounds around us and the way it makes you feel like a tiny little negligible part of an incredibly large scheme is not something you can capture in a still-image.

એ જગ્યા રાત્રે કોઈ રોમેંન્ટિક-હોરર ફિલ્મનાં સેટ જેવી થઈ જતી. લાઈટ-પલ્યુશન નહિવત હોવાને કારણે આકાશમાં ઘણાં બધાં તારા નરી આંખે દેખતાં. વળી, પાનખરનો સમય એટલે બંને રાત આકાશ એકદમ ખુલ્લું – વાદળો વિનાનું હતું. I could sit there forever and just stare up above! રાત્રે ફરીથી ડીનર વખતે ડાઈનિંગ-હોલમાં બધાં ભેગા થયાં અને એ અમારું કદાચ સૌથી એન્ટી-સોશિયલ ડીનર હતું. માંડ માંડ બધાંને ઇન્ટરનેટ મળ્યું હતું એટલે બધાં જમીને ફોનમાં લાગ્યા હતાં. ઇન્ટરનેટનું કામ-કાજ પતી ગયા પછી અમે – હું અને કેલી અમારાં પાડોશી રૂમમાં ગયાં.  સ્કિપ, ડેઇવ, બ્રેન્ડન અને સાઈમન ‘કાર્ડ્સ અગેઈન્સ્ટ હ્યુમાનીટી’ રમતાં હતાં અને અમે પણ જોડાયા. કોઈને વધુ કંઈ કરવાની ઈચ્છા નહોતી અને બીજા દિવસે વેગસ તરફ પ્રયાણ કરવાનું હતું એટલે શક્તિ વેગસની પાર્ટી માટે બચાવીને રાખવાની હતી. એ રાત્રે પણ જો કે, પર્થ-બોય્ઝ અને બીજા અમુક લોજ નજીક એક પબમાં ગયાં હતાં અને પછીનાં દિવસે બસમાં એકદમ હંગ-ઓવર હતાં.

સવારે આઠ વાગ્યે અમારે નીકળવાનું હતું. પણ, એ દિવસે મારે સૂર્યોદયનો નજારો જોવો હતો એટલે અમે છ વાગ્યે સૂર્યોદય જોવા માટે પ્રયાણ કર્યું. હું, રેબેકા, જો-એલેન અને શોન અમે ચાર સાથે ચાલ્યાં હતાં. કડકડતી ઠંડીમાં વહેલું ઊઠવું પડ્યું હતું. પણ, boy! that was worth it. સૂર્ય ક્ષિતિજ પર ઊગ્યો ત્યારે કેન્યનનાં પત્થરો ગુલાબી-લાલ રંગનાં દેખતાં અને સૂર્યનાં કિરણો જેમ જેમ તેમની સાથે વધુ અથડાતાં જાય એમ વધુ ને વધુ ભાગ ગુલાબી-લાલ થતો જાય. સાત વાગ્યાની આસપાસ અમે ત્યાંથી નીકળ્યા. સૂર્ય ઊગી ચૂક્યો હતો અને અમારે નહાવનું અને બ્રેક-ફસ્ટ બધું કરીને ૪૫ મિનિટમાં તૈયાર થવાનું હતું.

ફીનિકસથી અમે બીજા દિવસે સવારે સાત વાગ્યે જ નીકળી ગયા હતાં અને ગ્રાન્ડ કેન્યન તરફ પ્રયાણ કર્યું હતું. એ દિવસ ત્યાર સુધીની ટ્રિપનો સૌથી આકરો દિવસ રહ્યો હતો લગભગ બધાં માટે. અમે જ્યાં બ્રેકફસ્ટ માટે રોકાયા હતાં એ જગ્યાએ રીતસર ફૂટપાથ પર બધાં પગ લાંબા કરીને બેસી ગયાં હતાં અથવા તો ઊંઘી ગયાં હતાં. મને નથી લાગતું કોઈએ બહુ કંઈ ખાધું પણ હોય ત્યારે. એ દિવસે પહેલી વાર એ ગીતની નોંધ લીધી હતી જે રાયન રોજ સૌથી પહેલું વગાડતો. એ અમારું ડે-સોન્ગ હતું. એલો બ્લાકનું ‘હિયર ટુડે, ગોન ટુમોરો’. બરાબર સ્થાને હતું એ ગીત. ટ્રિપમાંથી આવ્યા પછી લગભગ એકાદ અઠવાડિયું એ ગીત મેં રોજ સાંભળ્યું હતું.

“I’m a long lost wandering soul trying to find where I belong;
And I’m looking for a place where it feels alright to be wrong…”

એ જ રીતે અમારી ટ્રિપનું એક ડ્રિંક પણ હતું. ‘ફાયરબોલ’ વ્હિસ્કીનાં શોટ્સ. અમને સૌથી પહેલાં તેનો સ્વાદ ડ્રાઈવર માર્કસે ચખાડ્યો હતો અને લગભગ બધાંને એ અનુકૂળ આવી ગયો હતો. એટલે જ્યાં જઈએ ત્યાં ફાયરબોલનો મારો રહેતો.

ગ્રાન્ડ કેન્યન જતાં રસ્તામાં એક જગ્યાએ ગયાં – ‘સિડોના’. લાલ ખડકોની બનેલી એ જગ્યા અદ્ભુત છે. ત્યાં એવો નિયમ છે કે, દરેક બાંધકામ ભૂખરા લાલાશ પડતાં રંગનાં અને ખડકોનાં રંગમાં ભળી જતાં હોવા જોઈએ. દુનિયામાં કદાચ બે જ એવાં મેકડોનલ્ડ્સ છે જ્યાં પેલી મોળી પીળા રંગની ‘M’ સાઇન પીળી ન હોય. સિડોના તેમાંનું એક છે. ત્યાં એ સાઇન ભૂખરા લાલાશ પડતાં રંગની છે. કહેવાય છે કે, મોટાં ભાગનાં હોલિવૂડ સ્ટાર્સનાં ઘણાં ઘરોમાંનું એક ઘર સિડોનામાં આવેલું છે. પણ, કયું ઘર કોનું એ ક્યારેય ખબર ન પડે કારણ કે, ત્યાંની પોસ્ટ-ઓફિસ (કે સરકારનું બીજું કોઈ ખાતું?) એ માહિતી જાહેર નથી કરતાં કે તેવું કંઇક. ત્યાં અમેરિકન ઈન્ડીયન ઈતિહાસ પણ ભરપૂર છે. જે લોજમાં અમને લન્ચ માટે લઇ જવામાં આવ્યા હતાં ત્યાંની બાલ્કનીમાંથી જોવા મળતો ખીણનો નજારો અવર્ણનીય છે. કદાચ ગમે તેટલાં ફોટા પણ લો ને એ જગ્યાનાં તો પણ જે આંખે જોયું તે કેમેરામાં સમાવવું અશક્ય છે.

ત્યાં અમારા માટે જીપ-રાઈડની એક ઓપ્શનલ એક્ટીવીટી ગોઠવવામાં આવી હતી અને તેનો લાભ લગભગ અમે બધાંએ લીધો હતો. અમારાં બધાંનાં ડ્રાઈવર હાફ રેડ-ઇન્ડિયન હતાં અને તેમનાં પારંપારિક વસ્ત્રો અથવા આભૂષણોમાં તૈયાર થયેલાં હતાં.  જીપ જેવી ઓફ-રોડ ગઈ તેવી એ રાઇડ વધુ ને વધુ અઘરી અને રોમાંચક બનતી ગઈ હતી. એ અનુભવ ખૂબ મજાનો રહ્યો હતો અને આખા રસ્તાનો નજારો Camera-worthy હતો. ત્યાંથી અમે અઢી વાગ્યાની આસપાસ નીકળ્યા હતાં અને ગ્રાન્ડ-કેન્યન તરફ પ્રયાણ કર્યું હતું. એ રસ્તે મોટાં ભાગે હું ઊંઘી રહી હતી. સૂર્યાસ્તની લગભગ અડધી કલાક પહેલાં અમે કેન્યનની સાઉથ-રિમમાં દાખલ થયા હતાં અને સૌથી પહેલું સ્ટોપ એક વ્યૂ-પોઈન્ટ પર હતું. કેન્યનનો એ પહેલો નજારો અમે માણ્યો હતો અને બધાં આવતાં બે દિવસો માટે ખૂબ એક્સાઈટેડ હતાં. ત્યાં અમે બે રાત રોકાવાનાં હતાં. અમને ત્યાં પોતાની રીતે ફરવા માટે દરેકને બસ-રૂટનો નકશો અને બીજી સામાન્ય માહિતી આપતું એક ચોપાનિયું (ફ્લાયર) આપવામાં આવ્યું હતું.

અમે સામાન લઈને રૂમમાં દાખલ થયાં અને થોડાં ફ્રેશ થયાં ત્યાં સુધીમાં સૂર્યાસ્ત થઇ ચૂક્યો હતો. લોજીસ્ટીકલી એ દિવસો અમારાં માટે ખૂબ અગત્યનાં હતાં. અમારી ટ્રિપ અડધે પહોંચી ચૂકી હતી એટલે ઘણાં બધાંને કપડાં ધોવાનાં હતાં અને બને તેટલો આરામ કરવાનો હતો કારણ કે, કેન્યન પછી અમારો મૂકામ હતો વેગસ. વળી, ત્યાં અંદર કરવાની પ્રવૃત્તિઓ પણ ખૂબ હતી એટલે થોડું પ્લાનિંગ સાથે ચાલવાનું હતું. સૌથી પહેલાં તો બધાંને ભૂખ લાગી હતી જબરદસ્ત એટલે બધાં ડાઈનિંગ હોલ તરફ જ ભાગ્યાં હતાં. ત્યાંનાં ફૂડ-પોર્શન્સ અત્યાર સુધીમાં સૌથી મોટાંમાં મોટાં હતાં. મેઈન મીલ સાથે સાલડ ‘સાઈડ’ તરીકે લઈએ તો પણ મેઈન જેટલી ક્વોન્ટીટી આવે. એ પોર્શન્સનાં પેલાં ‘પીપલ ઓફ વોલમાર્ટ’ની જેમ અચરજથી ફોટા પાડવામાં આવ્યા હતાં. ત્યાં બધાં સૌથી વધુ એન્ટી-સોશિયલ પણ હતાં. અમને રૂમમાં વાઈ-ફાઈ કનેક્શન નહોતું મળતું. ફક્ત હોટેલ-લોબી અને ફૂડ-કોર્ટમાં જ મળતું હતું. એટલે, જમીને બધાં તેમાં લાગ્યા હતાં. આખાં દિવસનો ઇન્ટરનેટ ચેક કરવાનો બધાનો એ છેલ્લો મોકો હતો અને બીજા દિવસે રાત્રે ફરી એવો સમય મળવાનો હતો.

એ દિવસે મને થોડું નબળાઈ જેવું લાગતું હતું અને મારું શરીર જાણે મારી પાસેથી વિટામિન-સી માંગી રહ્યું હતું. એટલે જમવાની સાથે મેં તાજાં ઓરેન્જ-મેન્ગો જ્યૂસની એક બોટલ ખતમ કરી. I was literally craving for some Orange juice and Salad along with my food that day. જમીને પણ મારી બેચેની દૂર ન થઈ અને મેં રૂમ પર જઈને આરામ કરવાનું નક્કી કર્યું. થોડી વાર ટી.વી. ચાલુ કર્યું પણ પંદર મિનિટથી વધુ એ ચાલ્યું નહીં. હું ઊંઘી ગઈ. રાત્રે આઠ વાગ્યામાં હું ઊંઘી ગઈ હતી. કેલી અમારાં બીજા મિત્રો સાથે તેમનાં રૂમમાં હેન્ગ-આઉટ કરી રહી હતી અને તેની ચાવી અમારાં રૂમમાં ભૂલી ગઈ હતી. તેને રૂમમાંથી કંઇક જોઈતું હતું અને ચાવી પણ. એ લેવા માટે એ આવી. પહેલી વખત બારણું ખખડાવ્યું ત્યારે તો મેં સાંભળ્યું જ નહોતું. બીજી વખત ખખડાવ્યું ત્યારે હું માંડ-માંડ ઊભી થઇ શકી હતી અને ધ્રૂજી રહી હતી. તેણે મને પૂછ્યું કે, હું બરાબર તો છું ને. મેં તેની સાથે પાંચેક મિનિટ કંઇક વાત કરી હતી પણ મને કંઈ જ ખબર નથી હું શું બોલી હતી. પછી એ ચાલી ગઈ અને હું ફરી ઊંઘી ગઈ. એ ક્યારે પાછી આવી એ પણ મને ખબર નથી.

અડધી રાત્રે આપોઆપ મારી ઊંઘ ઊડી ત્યારે હું પરસેવાથી રેબઝેબ હતી અને દસેક મિનિટમાં ફરી ઊંઘી ગઈ હતી. એ રાત્રે મેં બાર કલાકની ઊંઘ કરી હતી. અને એ મારું એ ટ્રિપનું બીજું બેસ્ટ ડિસીઝન હતું. I literally slept through a fever that night. I don’t even know how bad I’d have gotten had I not slept the way I did that night. આ ભાગને ટ્રાવેલિંગનો હું સૌથી અગત્યનો ભાગ માનું છું – Listen to your body! શરીર જવાબ દેવા લાગે અને જરા પણ બેચેની જેવું લાગે કે, કંઈ પણ અસામાન્ય લાગે ત્યારે સમજી જાઓ કે, શરીર કંઇક માંગે છે. ટ્રાવેલિંગનાં કેસમાં મોટાં ભાગે – ઊંઘ. મારાં કેસમાં વિટામિન-સી અને ઊંઘ. તમારાં કેસમાં એ કંઈ પણ હોઈ શકે. તેને ઓળખો અને તેને એ પૂરું પાડો.

પછીનાં દિવસે સવારે હું ઊઠી ત્યારે એકદમ ફ્રેશ હતી અને બરાબર ફીલ કરી રહી હતી. સવારે નવ વાગ્યે અમારી હેલીકોપ્ટર-રાઈડની ઓપ્શનલ એક્ટીવીટી માટે જેમણે સાઈન-અપ કર્યું હોય તેમને નીકળવાનું હતું. એ પ્રવૃત્તિની હું આખી ટ્રિપમાં કાગડોળે રાહ જોઈ રહી હતી. ત્યાં અમારું સીટ-એલોકેશન એ લોકો કરવાનાં હતાં હેલીકોપ્ટરમાં બંને બાજુ વજનને બરાબર બેલેન્સ કરવા માટે. ચાર સીટ પાછળ અને એક સીટ આગળ પાઈલટ પાસે એમ ગોઠવણી હતી. મારું કદ અને વજન અમારાં પાંચનાં ગ્રૂપમાં સૌથી નાનું હોવાને લીધે મને આગળ બેસવા મળ્યું હતું. એટલે બાજુમાં અને સામે એમ બંને તરફનો વ્યૂ મળતો હતો.